วิวัฒนาการของระบบโลจิสติกส์ (Logistic Evolution)

ความหมายของ โลจิสติกส์

โดยทั่วไปมีผู้ให้คำนิยามของโลจิสติกส์ไว้หลายท่าน ซึ่งคำนิยามดังกลาวยังไม่มีข้อยุติ เนื่องจากนักวิชาการที่มีความคิดเห็นแตกต่างกันออกไป อย่างไรก้ตาม แม้ว่าจะมีคำนิยามที่แตกต่างกันออกไป แต่สาระสำคัญแล้วจะไม่แตกต่างกัน โดยจะแตกต่างกันตรงถ้อยคพที่ใช้ ยกตัวอย่าง นิยามของโลจิสติกส์ที่มีผู้ให้ความหมายไว้หลายท่าน อาทิ เช่น

Council of Supply Chain Management Professional [2006] ได้ให้ความหมายของการจัดการโลจิสติกส์ไว้ดังนี้ การจัดการโลจิสติกส์ คือ ส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานซึ่งเป็นกระบวนการในการวางแผน การนำเสนอ และการควบคุมการไหลที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล และการเก็บสินค้า บริการ และข้อมูลทีที่เกี่ยวข้องจากจุดเริมต้นในการผลิตไปสู่จุดสุดท้ายของการบริโภค เพื่อที่จะตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค.

การจัดการโลจิสติกส์ (Logistic Management) คือ กระบวนการของการวางแผน การเตรียม การนำไปใช้และการประเมินผลของทุกหน้าที่ทางโลจิสติกส์ซึ่งสนับสนุนงานหรือกิจกรรมต่างๆ.

การจัดการโลจิสติกส์ (Logistic Management) คือ การจัดการเชิงกลยุทธ์ในการจัดซื้อ จัดหา การเคลื่อนย้ายและการจัดเก็บวัตถุดิบ ชิ้นส่วนและสินค้าคงคลัง (ซึ่งเกี่ยวข้องกับการไหลของข้อมูล) ตลอดทุกหน่วยงานขององค์กรโดยผ่านทางช่องทางของการตลาด เพื่อสร้างประโยชน์สุงสุด เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการลดต้นทุนที่มีประสิทธิภาพ.

การจัดากรโลจิสติกส์ (Logistic Management) คือ กระบวนการวางแผน การปฏิบัติการและควบคุม การเคลื่อนย้าง การจัดเก็บสินค้าอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล รวมถึงการให้บริการและสารสนเทศที่เกียวข้อง ตั้งแต่จุดกำเนิดไปจนถึงจุดการบริโภคสินค้า เพื่อวัตถุประสงค์ในการตอบสนองความต้องการของลูกค้า.

เพื่อพิจารณานิยามที่ได้จากนักวิชาการ นักวิจัยและแหล่งที่มาต่างๆ เหล่านี้ พบว่า ความคล้ายคลึงของการนิยามการจัดการดลจิสติกส์มุ่งเน้นไปที่ เรื่องของกระบวนการในการวางแผน การควบคุมการไหลของวัตถุดิบ และข้อมูลจากจุดเริ่มต้นไปจนถึงจุดสุดท้าย โดยที่การจัดการจะอยู่ภายใต้วัตถุประสงค์ที่จะตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคและก่อให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผล.

ในทิศทางตรงกันข้าม ความแตกต่างของความหมายของการจัดการโลจิสติกส์ (Logistic Management) ที่ได้จากการศึกษา ได้แก่ การนำไปใช้และการประเมินผลของกิรรมทางโลจิสติกส์ ซึ่งในขณะเดียวกัน Christopher กล่าวว่า การจัดการโลจิสติกส์เป็นกลยุทธ์อย่างหนึ่งของการจัดซื้อจัดหาและการเคลื่อนย้ายวัตถุดิบ.

ทั้งนี้กล่าวโดยสรุป โลจิสติกส์ คือ การออกแบบและการจัดการระบบการควบคุมการเคลื่อนย้ายหรือการไหลของสินค้าและข้อมูลจากต้นทางมายังบริษัท ที่บริษัทออกไปยังลูกค้าอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล หรือ การเคลื่อนย้ายพัสดุและข้อมุลตั้งแต่วัตถุดิบไปจนเป็นสินค้าสำเร็จรูจ จากต้นทางไปยังปลายทางจนถึงผู้บริโภค โดนมีการประสานงานในแต่ละขั้นตอนอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล. ซึ่งจะเห็นว่า โลจิสติกส์นั้น ครอบคุลมทุกกิจกรรม และกระบวนการเคลื่อนย้ายสินค้าทั้งหมด ทุกระดับ และขั้นตอนการปฏิบัติงาน โดยวิธีการเชิงระบบ ซึ่งบริษัทจะทำการเชื่อมโยงระบบและกิจกรรมต่างๆ ของระบบสินค้าภายในบริษัทเข้าด้วยกัน แทนที่จะแยกปฏิบัติแต่ละกิจกรรมอย่างที่เคยทำมาและยอมรับการติดต่อและประสานงานระหว่างบริษัทและองค์กรภายนอก. นอกจากนี้ โลจิสติกส์ จะถูกมองอย่างเป็นระบบและเป็นกระบวนการที่มีความต่อเนื่องเสมือนแม่น้ำที่ไหลผ่านภูมิประเทศที่แตกต่างกันไป ความแตกต่างของพื้นที่ภูมิประเทศไม่ใช่จุดสำคัญ แต่ทว่าจุดสำคัญอยู่ที่การไหลของแม่น้ำ หรือเรามักรู้จักในชื่อแบบจำลองห่วงโซ่อุปทานหรือซัพพลายเชน (Supply Chain Modelling)  ซึ่งเป็นการเชื่อมโยงกระบวนการไหลเป็นลูกโซ่.